شيوه‌نامه‌ي طرح حمایت از پایان‌نامه‌های دانشجویی و روش بررسي و ارزشيابي علمي آن
این برنامه از سال 1383 با هدف حمایت 1از پایان‌نامه‌ها و رساله‌هایی است که دانشجو با علاقه‌ی شخصی خود موضوعی مرتبط با حوزه‌ی دین را انتخاب نموده و پایان‌نامه یا رساله‌ای را در چارچوب نظامات و استانداردهای مصوب تحصیلات تکمیلی با موفقیت به پایان رسانده است. اگرچه اغلب دانشگاه‌های برگزارکننده‌ی دوره‌ی تحصیلات تکمیلی در کشور، آیین‌نامه‌ها و مقررات جداگانه‌ای برای نوشتن و تدوین پایان‌نامه‌ها و رساله‌های خود دارند، اما کلیات تمام آن‌ها یکسان بوده و تنها در جزئیات تفاوت دارند.
در گزينش پايان‌نامه‌هاي حمايتي نكات ذيل مورد توجه قرار مي‌گيرد:
1.طرح‌نامه (پروپزال) بايد مصوب و مورد تأييد گروه آموزشي و تحصيلات تكميلي دانشگاه محل تحصيل باشد.
2.موضوع پايان‌نامه‌ها با اهداف، مأموريت‌ها و نيازهاي فرهنگي، پژوهشي و آموزشي سازمان تناسب داشته باشد.
3.پايان‌نامه‌هايي كه محور مباحث آن فرهنگي ـ ديني و اجتماعي بوده و یک متغیر دینی را مورد بحث قرار می‌دهد در اولویت می‌باشد. هم‌چنین پایان‌نامه‌های با موضوع بنیادی در اولویت اول نبوده و تنها در صورت ابداعی بودن موضوع یا نتایج پژوهش و یا گسترده بودن تتبع مورد حمايت قرار خواهد گرفت.
راه‌كار: حتي‌المقدور فهرستي از نيازها و اولويت‌هاي پژوهشي متناسب با اهداف و مأموريت‌هاي سازماني و استاني تهيه و به عنوان موضوعات پيشنهادي پايان‌نامه‌ها در اختيار دانشگاه‌ها و دانشجويان مراجعه كننده قرار گيرد.
4.شرط حمایت آن است که اولاً پایان‌نامه در دانشگاه مربوطه دفاع شده باشد و ثانیاً پايان‌نامه‌هايي كه در سال مالي مورد نظر دفاع شود، مورد حمايت قرار مي‌گيرد؛ بنابراين پايان‌نامه‌هايي كه به هر دليل در سالي كه ثبت‌نام شده دفاع نشود، در اولويت نوبت سال بعد قرار مي‌گيرد. بدیهی است این امر فقط برای یک سال در نظر گرفته می‌شود و به هرحال پایان‌نامه‌ی حمایتی از نظر زمانی فقط می‌تواند مربوط به سال جاری و یا سال قبل آن باشد.
5.ملاك حمايت از نظر جغرافيايي، پايان‌نامه‌هاي اخذ شده در دانشگاه‌هاي استان است.
6.در استان‌هايي كه كارشناسي‌ارشد يا كارشناسي‌ارشد رشته‌هاي مرتبط با مأموريت‌هاي سازمان وجود ندارد از پايان‌نامه‌هاي دانشجويان بومي شاغل به تحصيل در ديگر استان‌ها حمايت به عمل مي‌آيد.
7.پايان‌نامه‌هاي حوزوي سطوح سه و چهار (به ترتيب كارشناسي‌ارشد و دكتري) به شرط انطباق با مأموريت‌هاي سازمان و برخورداري از نگاه كاربردي مورد حمايت قرار مي‌گيرد. قابل ذکر است که این حمایت شامل تحقیق درسی، کار تحقیقی، پروژه و پایان‌نامه‌های دوره‌ی کارشناسی و سطح 2 حوزه نمی‌شود؛ چرا که رویکرد اصلی در دوره‌ی کارشناسی، آموزشی بوده و از نظر پژوهشی در سطح مطلوب قرار ندارد و اساساً این‌گونه کارهای تحقیقی یک طرح پژوهشی مستقل با استانداردهای لازم در دوره‌ی تحصیلات تکمیلی محسوب نمی‌شوند.
8.هدايت و نظارت بر پايان‌نامه‌هاي حمايتي از ابتدا ـ پس از تأييد طرح‌نامه (پروپزال) ـ تا انتهاي پژوهش (متن نهايي پايان‌نامه) توسط كارشناس پژوهشي سازمان در صورت داشتن تحصیلات مرتبط در حد مقطع مورد نظر يا كارشناس صاحب‌نظر مورد وثوق خارج از سازمان انجام مي‌گيرد.
9.براي تصويب و تعيين مبلغ حمايتي، گزارش كارشناس بررس و تأييد مدير استان ضروري است.
10.در پايان هر گزارش پس از نقد و بررسي دقيق و جزيي مباحث پايان‌‌نامه‌ي مربوطه، با توجه به استانداردهاي ارزيابي هر پژوهش، درباره‌ي كيفيت و ميزان تناسب محتواي آن با اهداف و مأموريت‌هاي سازمان اظهار نظر و نتيجه‌گيري مي‌شود. ضروري است، اهميت موضوع و ارتباط آن با مأموريت‌ها و موضوعات مورد نظر سازمان نيز تبيين گردد.
تذكر: براي آگاهي از ملاك‌هاي بررسي و ارزيابي پايان‌نامه‌ها، علاوه بر موارد اختصاصي، به شيوه‌نامه‌ي علمي تدوين گزارش بررسي و ارزيابي طرح‌هاي پژوهشي مراجعه شود.
11. میزان حمايت از پايان‌نامه‌ها در مقطع كارشناسي‌ارشد 7.000.000-10.000.000 ريال و براي رساله‌هاي مقطع دكتري 8.000.000-12.000.000 ريال است.
12.در صورتي‌كه پايان‌نامه از مرحله‌ي آغازين تا مراحل پاياني، تحت نظارت كارشناسان سازمان قرار داشته و متن نهايي آن نيز از نظر كارشناسي از كيفيت مطلوبي برخوردار باشد، تمام مبلغ تعيين شده براي حمايت از پايان‌نامه، به محقق واگذار مي‌شود.
13.در صورتي‌كه پايان‌نامه از كيفيت متوسطي برخوردار باشد، سه چهارم مبلغ تعيين شده به محقق پرداخت مي‌شود.
14.اگر پايان‌نامه از بدو امر تحقيق به سازمان ارائه نشده باشد و پس از آماده‌سازي نهايي تحويل شود، در صورت كيفيت مناسب اثر و ميزان تناسب آن با اهداف و نيازهاي سازمان، چهار پنجم مبلغ تعيين شده به محقق پرداخت مي‌شود.
15.در هر صورت به پایان‌نامه‌ی مورد حمایت حداقل سه‌پنجم مبلغ مصوب متناسب با كيفيت و مرتبه‌ي پژوهشی اثر و مطابق نظر و نتيجه‌ي كارشناسي قابل پرداخت مي‌باشد. بر این اساس پرداخت مبالغ کمتر مجاز نمی‌باشد.
16.سازمان در قبال پايان‌نامه‌هايي كه موضوع و مباحث آن‌ها خارج از اهداف و مأموريت‌ها و مطالبات مورد نظر سازمان باشد و يا به لحاظ متن و محتوا فاقد كيفيت مناسب تشخيص داده شود، هيچ‌گونه تعهدي ندارد.
دفتر برنامه‌ريزي پژوهش‌هاي كاربردي
ويرايش 1397
پی نوشت:
1. قابل ذکر است که حمایت در این‌جا به معنای تشویق و تقدیر از دانشجویی است که با دغدغه و انگیزه‌ی شخصی موضوعی دینی را انتخاب کرده است؛ بر این اساس حقوق معنوی پایان‌نامه در اختیار سازمان قرار نمی‌گیرد، چرا که قانوناً حقوق معنوی متعلق به دانشگاهی است که پایان‌نامه در آن‌جا دفاع شده است و این حقوق معنوی به دانشجو نیز تعلق ندارد.