نوشتهی عبدالعلی آذری
پایاننامهی کارشناسیارشد آقای عبدالعلی آذری در تابستان 1397 در رشتهی علوم تربیتی، گرایش مدیریت آموزشی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز با راهنمایی دکتر ابوالفضل قاسمزاده ارائه شده است. پایاننامه دارای پنج فصل «کلیات تحقیق»، «ادبیات و پیشینهی پژوهش»، «روششناسی پژوهش»، «تجزیه و تحلیل دادهها»، «بحث و نتیجهگیری » و در 110 صفحه نوشته شده است. چهل منبع فارسی و چهل منبع لاتین در نگارش پایاننامه مورد استفاده قرار گرفته است. در انتها پرسشنامه، جداول آماری که با نرمافزار spss گرفته شده و چکیدهی انگلیسی از پایاننامه پیوست گردیده است.
پس از چکیدهی فارسی از پایاننامه، مقدمه، بیان مسأله و اهمیت و ضرورت موضوع؛ هدف کلی تحقیق «تبیین نقش فرهنگ سازمانی در معنویت در محیط کار در کارکنان ادارات تبلیغات اسلامی شمالغرب» ذکر شده است.
اهداف اختصاصی عبارتاند از:
•تبیین ارتباط بعد مشارکت فرهنگ سازمانی و معنویت در محیط کار.
•تبیین ارتباط بعد همانندی فرهنگ سازمانی و معنویت در محیط کار.
•تبیین ارتباط بعد انطباقپذیری مشارکت فرهنگ سازمانی و معنویت در محیط کار.
•تبیین ارتباط بعد مأموریت فرهنگ سازمانی و معنویت در محیط کار.
•تبیین نقش مؤلفههای فرهنگ سازمانی بر افزایش معنویت در محیط کار.
فرضیههای اصلی و فرعی تحقیق نیز برگرفته از اهداف تحقیق تدوین شده است.
در ادامه متغیرهای پژوهش که شامل فرهنگ سازمانی و معنویت در محیط کار است به همراه ابعادشان معرفی و تعریف مفهومی و عملیاتی شده است.
در فصل دوم با عنوان «ادبیات و پیشینهی پژوهش» مطالبی با عناوین گذری بر تعاریف و مفاهیم معنویت، تعاریف و دیدگاههای موجود دربارهی معنویت در محیط کار، اهمیت وجود معنویت در سازمان، سطوح معنویت در محیط کار، عوامل مؤثر بر تقویت معنویت در محیط کار، تاریخ و دیدگاههای موجود دربارهی فرهنگ سازمانی، منشأ شکلگیری فرهنگ سازمانی، ابعاد و مؤلفههای فرهنگ سازمانی، پیامدها و کارکردهای فضای فرهنگی در سازمانها ارائه شده است.
ادامهی این فصل با پیشینهی پژوهش در دو مبحث پیشینهی داخلی و خارجی همراه بوده و در انتها نیز جمعبندی از فصل صورت گرفته است.
فصل سوم با عنوان «روششناسی پژوهش» نوع تحقیق را از نظر زمانی مقطعی، از نظر شیوهی انجام توصیفی پیمایشی و از نظر هدف کاربردی عنوان کرده است. روش گردآوری دادهها دو پرسشنامهی استاندارد است. پرسشنامهی فرهنگ سازمانی دنیسون (2000) با 60 سؤال در قالب طیف لیکرت است که به سنجش چهار مؤلفهی مشارکت، همانندی، انطباقپذیری و مأموریت میپردازد. پرسشنامهی میلیمن و همکارانش (2003) نیز برای معنویت در محیط کار با 15 سؤال در مورد معنویت و سه سطح آن که عبارت است از کار با معنا در سطح فردی، احساس همبستگی در سطح گروهی و همسویی با ارزشهای سازمان در سطح سازمانی استفاده شده است. پرسشنامهها با مراجعهی حضوری به ادارات تبلیغات اسلامی شمالغرب تکمیل گردیده است.
از محاسبهی ضریب آلفای کرونباخ جهت بررسی قابلیت اعتماد پرسشنامهها استفاده شده است. تمامی ابعاد دو متغیر اصلی این پژوهش از آلفای بالای 75/0 برخوردار بودهاند.
جامعهی آماری پژوهش حاضر، کارکنان ادارات تبلیغات اسلامی شمالغرب شامل استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل است. تعداد این جامعه 198 نفر میباشد که از این تعداد 69 نفر در آذربایجان شرقی، 70 نفر در آذربایجان غربی و 59 نفر در استان اردبیل شاغل هستند.
تعداد نمونه با استفاده از فرمول کوکران حدود 130 نفر شده که با چند پرسشنامهی اضافه 135 نفر در نظر گرفته شده است. شیوهی نمونهگیری خوشهای در دسترس است و بر اساس آن 47 نفر از اداره کل تبلیغات اسلامی آذربایجان شرقی، 48 نفر از آذربایجان غربی و 40 نفر از اردبیل انتخاب شدهاند.
دادهها بر اساس آمار توصیفی و استنباطی و با کمک نرمافزار spss تحلیل شده است.
فصل چهارم با عنوان «تجزیه و تحلیل دادهها» پس از بیان مقدمه به آمار توصیفی متغیرهای زمینهای شامل سن، جنسیت، وضعیت تحصیلات و سابقهی کار افراد نمونه، در قالب جدول توزیع فراوانی پرداخته است. در ادامه نیز مبحث آمار توصیفی در حد یک صفحه از دو متغیر اصلی پژوهش آمده است.
مبحث آمار استنباطی به بررسی فرضیههای پژوهش پرداخته است.
یافتههای پژوهش نشان میدهد:
•بین بعد مشارکت فرهنگ سازمانی و معنویت در محیط کار رابطه وجود دارد.
•بین بعد همانندی فرهنگ سازمانی و معنویت در محیط کار رابطه وجود دارد.
•بین بعد انطباقپذیری مشارکت فرهنگ سازمانی و معنویت در محیط کار رابطه وجود دارد.
•بین بعد مأموریت فرهنگ سازمانی و معنویت در محیط کار رابطه وجود دارد.
•بین مؤلفههای فرهنگ سازمانی مشارکت بیشترین تأثیر را بر افزایش معنویت در محیط کار دارد و پس از آن بعد همانندی و مأموریت با تأثیر یکسان قرار دارد. بنابراین با تقویت بعاد فرهنگ سازمانی معنویت در محیط کار کارکنان بهبود مییابد.
فصل پنجم با عنوان بحث و نتیجهگیری در دو مبحث یافتههای توصیفی پژوهش (شامل خلاصهای از آمار توصیفی) و بحث و نتیجهگیری (بررسی اعتبار تجربی یافتههای این پژوهش)، محدودیتهای پژوهش و پیشنهادهای تحقیق آمده است.
کلیدواژهها:
فرهنگ سازمانی، معنویت، محیط کار، ادارات تبلیغات اسلامی شمالغرب.